Obezite vücut yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması sonucu boy uzunluğuna göre vücut ağırlığının olması gereken düzeyin üstüne çıkması olarak tanımlanır. Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre beden kitle indeksi (BKI : Ağırlık / (boy*boy) ) 30 un üzerinde olan bireyler obez kabul edilmektedir.
Öncelikle bilmeniz gereken şey obezitenin önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olduğudur. Obezitenin en başta gelen sebebi günlük alınan enerjinin harcanan enerjiden fazla olmasıdır. Bu durumda, harcanamayan enerji vücutta yağ olarak depolanır ve obezite ortaya çıkar.
Bu nedenle obezitenin önlenmesinde ve tedavisinde en önemli amaç alınan enerjinin harcanan enerjiden az olmasıdır. Obezitenin beslenme tedavisinde ise amaç enerji açığı oluşturarak, kas ve hayati organlarda hücre, kütle kaybı olmadan vücut yağ depolarında azalma sağlamak, bunun yanı sıra vitamin, mineral ve elektrolit kaybını önlemektir.
Obezitenin beslenme tedavisinde kişiye sağlıklı bir kiloya ulaşmaya, hastalık risklerini ortadan kaldırmaya ve sağlıklı yaşam biçimi oluşturmaya yönelik diyet önerileri getirilmelidir.
Obezitede beslenme tedavisinin seçenekleri arasında şunlar bulunur:
- Beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi
- Diyet kalitesinin düzenlenmesi
- Günlük alınan enerjiden 600 kalori azaltılması
- Öğün yerine geçenler
- Çok düşük kalorili diyetler
- Düşük Yağlı diyetler
- Düşük karbonhidratlı diyetler
- Düşük glisemik indeksi diyetler
- Akdeniz Beslenme Modeli
Son olarak obezitenin önlenmesinde sağlıklı ve dengeli beslenme ve aktif bir yaşam tarzının benimsenmesi çok büyük önem taşır. Yeterli ve dengeli beslenmek için
- Yağlı besinlerin ve basit karbonhidratların azaltılmalı; sebze, meyve, tam tahıl ve baklagillerin tüketimi artırılmalıdır.
- Zayıflama diyetlerinin vitamin ve mineral içeriği gereksinimler kadar olmalıdır.
- Süt ve süt ürünleri içerdiği kalsiyum ve protein nedeni ile her gün mutlaka tüketilmelidir.
- Posalı besinlerin tüketimi arttırılmalıdır. Posalı besinler yemek yeme süresini uzatırlar, enerjileri düşüktür.
- Fazla tuz tüketimi yüksek tansiyon ile ilişkilidir aynı zamanda insülin direncini de artırır. Bu nedenle kalp yetmezliği ve başka nedenlerle ödemi hipertansiyonu bulunan kişilerde tuz mutlaka kısıtlanmalıdır.
- Günde en az 2-3 litre sıvı tüketilmelidir.
- Kişi alkol tüketmemeli, ancak böyle bir alışkanlığı varsa alkol tüketimi minimum seviyede tutulmalıdır.
- Günlük beslenme programı 3-6 öğün olarak planlanmalıdır. Sık aralıklarla beslenme, gereğinden fazla yemeği önler ve acıkmayı geciktirir.
- Uygulanacak olan beslenme programı kişiye özel olmalıdır. Obez kişinin yaşı, cinsiyeti, sahip olduğu diğer hastalıklar, metabolizması göz önüne alınarak bir beslenme programı oluşturulmalıdır.
- Spor mutlaka kişinin hayatına dahil edilmelidir.
- Kaybedilen kilonun korunması için sağlıklı ve dengeli beslenme bir yaşam tarzı haline getirilmelidir.
