Kalp ve damar hastalıkları konusunda son yıllarda artan bypass ameliyatı, gelişen teknoloji nedeniyle basit bir cerrahi operasyon olarak kabul edilse de, aslında hayati riskler taşıyan, öncesi ve sonrasında ciddi önlemlerin alınması gereken bir ameliyattır.

Ülkemizde özellikle koroner kalp rahatsızlığının yaygınlaşmasıyla birlikte çeşitli tedavi yöntemlerinin yaygınlaşması, hastalığın yaş, cinsiyet ve daha geniş bir kriter skalasına yayılmasına önayak oldu. Fakat bu yanılgı, bypass ameliyatının “sıradan” bir ameliyat olduğu algısına da neden oldu. Özellikle yüksek oranda sigara ve alkol kullanan, spor yapmayan, beslenme alışkanlıklarına özen göstermeyen bireylerde çok genç yaşlarda ortaya çıkan kalp ve damar tıkanıklıkları, vücudun hayati fonksiyonlarında kalıcı hasarların oluşmasını tetikliyor.

2000’li yıllara kadar bypass ameliyatına gerek görülen etkenler çoğunlukla sigara ve egzersiz eksikliği iken, son yıllarda bu durum her ne kadar tedavisi daha geniş imkânlarda olsa da, beslenme alışkanlıkları ve sağlıksız beslenmeyle de ortaya çıkabiliyor. Bu durum ne yazık ki son yıllarda artan sağlıksız ve hormonel besinlerdeki artışla ortaya çıkmaktadır.

Fakat genel veri tablosuna baktığımızda çoğunlukla sigara, alkol ve kalitesiz, sağlıksız yaşam şekli nedeniyle ortaya çıkan rahatsızlıklar, kişilerin ihmalkârlıkları nedeniyle damar tıkanıklığı ya da daralma sorunlarına davetiye çıkarıyor. Bu durum genellikle yüksek oranda tütün ürünleri tüketen, sağlıksız beslenen ve spor yapmayan kişilerde gözlemlenmektedir. Peki, çeşitli kriterler nedeniyle ortaya çıkan bypass ameliyatı sonrası yapılması gerekenler nelerdir? Dilerseniz bu detayları maddeler hâlinde sıralayalım. İşte bypass ameliyatı sonrası yapılması gerekenler:

Hijyen

Kritik bir ameliyat olması nedeniyle, ameliyat sonrası gözetim altında hastanede olduğunuz süreçte de, taburcu olup eve geçtiğiniz süreçte de hijyen konusu en önemli kriterdir. Olası bir viral enfeksiyon, ameliyat sonrası metabolizmanızda kritik sorunların oluşmasını tetikleyebilir. Doktor tavsiyesi altında ameliyat sonrası gün aşırı vücudunuzu temiz tutmalı, iç çamaşırı ve kıyafetlerinizi günlük olarak değiştirmelisiniz. Hastane, ortam itibariyle mikroorganizma yuvası olarak kabul edilebilir. Taburcu olana kadar geçirdiğiniz süre boyunca mümkün mertebe odanızı, yatağınızı, odada kullandığınız eşyaları sterilize etmelisiniz.

Kıyafet

Özellikle hastanede kullandığınız iç çamaşırı ve kıyafetlerinizin temizliğini muhafaza etmeye özen göstermelisiniz. Günlük olarak değiştirmeye dikkat etmelisiniz. Olası bir bakteri üretimi enfeksiyon kapmanıza neden olabilir.

Ortam

Ameliyat sonrası hastane ve evde, bulunduğunuz ortamın temiz olmasına, belirli aralıklarla havalandırılmasına özen gösterin. Temiz hava ciğerlerinizin fonksiyonunu zinde tutabileceği gibi, damalardaki kan dolaşımının da sağlıklı bir şekilde stabil hâle gelmesine neden olur.

Sigara ve Alkol

Herhangi bir kalp hastalığına sahipseniz, kesinlikle sigara ve alkolü bırakmalısınız. Sigara ve alkol, içerikleri nedeniyle zaten sağlığa oldukça zararlı maddelerdir. Bu maddeler herhangi bir kalp rahatsızlığına sahip kişilerin çok kısa sürede hayati tehlikeye neden olabilecek travmalar yaşamasına neden olabilir. Kalp çarpıntısı, damar tıkanıklığı, solunum yetmezliği vb. gibi.

Dikkat

Ameliyat sonrası en çok dikkat etmeniz gereken husus, gün içindeki standart hareketlerinizdir. Yatış şekliniz, yürüme sıklığınız, ameliyatlı bölgeyi riske atmayacak hareketler vs. Özellikle yatış pozisyonunuz, doktorunuzun tavsiye ettiği şekilde olmalıdır. Göğüs kafesinizi sıkıştıracak, nefes almanızı zorlayacak ya da ağrı duymanıza neden olacak yatış şekillerinden uzak durmalı, mümkün olduğunca sırtüstü yatmalısınız.

Kontroller

Ameliyat sonrası doktorunuzun tavsiye programına uymalı, beslenme ve egzersiz alışkanlıklarınızı aksatmadan yerine getirmelisiniz. Ameliyat sonrası ilk 4 hafta en kritik süreçtir. Bu süreç boyunca yaşam şeklinize ve kalitesine dikkat etmeli, ilerleyen tarihlerde doktor kontrollerinizi ihmal etmemelisiniz.